Modern web servisleri, özellikle RESTful API yapıları üzerinden yoğun JSON veri trafiği üretmektedir. Bu API’lerin yüksek trafikte dahi hızlı yanıt verebilmesi, sunucu kaynaklarının verimli kullanılması ve kullanıcı deneyiminin korunması için cache (önbellekleme) kritik bir yapı taşına dönüşmüştür. Cloud Server altyapısı üzerinde çalışan API servislerinde, TTL (Time To Live) ayarları ile birlikte etkili bir cache yönetimi performansı doğrudan etkiler.
Bu yazıda, Cloud Server kullanan geliştiriciler ve sistem yöneticileri için JSON tabanlı API’lerde caching stratejileri ve TTL ayarlarının nasıl yapılandırılacağını özetliyoruz.
Neden JSON API Caching?
- Yanıt Sürelerini Kısaltır: Tekrarlayan isteklerde veritabanı sorgusuna gerek kalmaz.
- Sunucu Yükünü Azaltır: CPU ve I/O tüketimi düşer.
- Trafik Dalgalanmalarını Yumuşatır: Özellikle anlık yoğunluklarda performansı korur.
- SEO ve UX’te Katkı Sağlar: Hızlı API cevapları, sayfa performansını artırır.
Cloud Server Üzerinde Caching Yapıları
Cloud Server’larda JSON API’leri için en yaygın caching yapıları:
- Reverse Proxy Cache: Nginx, Varnish gibi HTTP önbellekleme çözümleri
- Application-Level Cache: Uygulama içinde Redis veya Memcached kullanımı
- Header Based Cache: HTTP yanıt başlıkları ile TTL yönetimi (
Cache-Control
,ETag
,Expires
)
Nginx ile JSON Caching ve TTL Ayarı
Cloud Server’ınızda Nginx çalışıyorsa, aşağıdaki yapılandırmayla JSON yanıtlar için cache oluşturabilirsiniz:
location /api/ {
proxy_pass http://backend:3000;
proxy_cache my_cache;
proxy_cache_valid 200 10m;
proxy_cache_key "$request_uri";
add_header X-Cache-Status $upstream_cache_status;
}
proxy_cache_valid 200 10m;
satırı, başarılı yanıtları 10 dakika boyunca cache’ler.- Gerekirse farklı HTTP kodlarına göre TTL ayarları da yapılabilir.
Redis ile TTL Destekli API Cache
Uygulama düzeyinde cache yönetimi için Node.js, Python veya PHP gibi dillerde Redis kullanarak TTL tanımlamak mümkündür:
redis.setex('api:/products', 300, JSON.stringify(response));
Bu örnekte:
/products
API’sinin çıktısı Redis’e yazılır.- 300 saniye (5 dakika) sonra otomatik olarak silinir (TTL).
HTTP Header Ayarlarıyla TTL Yönetimi
API yanıtlarında aşağıdaki HTTP başlıkları ile istemci ve CDN seviyesinde önbellekleme yapılabilir:
Cache-Control: public, max-age=600
ETag: "v1.0-response"
Expires: Wed, 15 May 2025 10:00:00 GMT
Bunlar sayesinde:
- CDN’ler cache’lemeyi tanır
- Tarayıcılar aynı isteği tekrar yapmaz
- Sunucu kaynakları korunur
Hangi TTL Değeri Uygun?
API Türü | Önerilen TTL |
---|---|
Sık güncellenen | 30-60 saniye |
Orta dinamik | 5-10 dakika |
Neredeyse sabit | 1-6 saat |
Verinin güncellenme sıklığına göre TTL ayarını belirlemek önemlidir. Fazla uzun TTL, güncel olmayan veriye neden olabilir. Çok kısa TTL ise cache etkisini azaltır.
Sonuç
Cloud Server üzerinde JSON API’ler için cache stratejisi ve TTL ayarları, performansı artırmanın yanında sistem kaynaklarını optimize eder. Hem yazılım düzeyinde Redis gibi çözümlerle hem de sunucu düzeyinde Nginx/Varnish ile TTL temelli cache uygulamaları kullanılarak; düşük gecikmeli, ölçeklenebilir ve güvenilir API altyapıları oluşturulabilir.