Modern web uygulamalarının kalbinde API (Application Programming Interface) sunucuları yer alır. Mikro servis mimarilerinden mobil uygulamalara kadar birçok platformun arka planında çalışan bu sunucular, doğru yapılandırılmadığında kaynak tüketimi sorunları, gecikmeler ve ölçeklenme problemleri yaşatabilir. Özellikle VDS (Virtual Dedicated Server) altyapısı kullanılıyorsa, kaynakların dikkatli bir şekilde planlanması gerekir.
Bu yazıda, API sunucularınız için optimum VDS kaynak ayarlama stratejilerini teknik detaylarıyla ele alıyoruz.
1. İşlemci (CPU) Ayarlamaları
API sunucularının işlemci ihtiyacı, kullanım senaryosuna göre değişiklik gösterir:
- Statik API yanıtları sunan basit sistemler için düşük frekanslı 1–2 çekirdek yeterli olabilir.
- Yoğun JSON işleme, veritabanı sorgulama veya arka plan hesaplamaları yapan API’lerde çok çekirdekli (4-8 vCPU) yapı daha uygun olur.
Tavsiye:
Multithread destekli Node.js, .NET Core veya Python (uvicorn/gunicorn) servisleri çalıştırılıyorsa, her iş parçacığına bir vCPU düşecek şekilde yapılandırılmalıdır.
2. Bellek (RAM) Planlaması
API’ler genellikle bellek dostu çalışsa da, aşağıdaki durumlar RAM kullanımını artırır:
- Cache mekanizmalarının (Redis, Memcached) sunucu içinden çalıştırılması
- Yüksek hacimli JSON verilerinin işlenmesi
- Simultane bağlantı sayısının fazla olması
Tavsiye:
Minimum 2 GB RAM önerilir. Yoğun trafikli sistemlerde 4–8 GB RAM tercih edilmelidir. Ayrıca ulimit değerleri gözden geçirilmeli ve bellek sızıntısı (memory leak) kontrolleri yapılmalıdır.
3. Disk ve IOPS Gereksinimleri
API sunucuları genellikle veri tabanı sunucularına göre daha az disk kullanır. Ancak loglama, geçici dosyalar veya yükleme işlemleri varsa bu durum değişebilir.
En uygun seçim:
- NVMe destekli SSD diskler, düşük gecikme ile log yazma ve veri okuma sürelerini kısaltır.
- IOPS sınırı olmayan VDS planları, yüksek trafikte darboğaz oluşmasını engeller.
4. Ağ (Network) Trafiği ve Bant Genişliği
API sunucuları doğrudan istemci ile iletişimde olduğundan, gecikme süresi ve veri transfer hızı kritiktir.
Tavsiye:
- Minimum 100 Mbps çıkış hızı yeterlidir. Ancak yüksek istek hacmi için 1 Gbps port önerilir.
- DDoS korumalı altyapılar, dış saldırılara karşı kritik önemdedir.
5. Paralel İstek ve Bağlantı Limitleri
Modern API sunucuları binlerce eşzamanlı bağlantıyı işleyebilir. Ancak sunucunun max_connections, open file descriptors, worker_threads gibi sistemsel sınırları optimize edilmelidir.
Örnek:
Node.js API için --max-old-space-size, Python FastAPI için --workers gibi parametrelerle VDS kaynakları verimli kullanılır.
6. Load Balancer ve Scale-Out Stratejileri
Eğer API’ler yük altında çalışıyorsa, VDS’in tek başına yetersiz kalabileceği senaryolar olabilir. Bu durumda:
- Reverse proxy (NGINX, HAProxy) ile API trafiği dengelenebilir.
- Yatay ölçekleme (horizontal scaling) ile birden fazla VDS sunucusuna dağıtım yapılabilir.
Sonuç
API sunucularında kaynak ayarlaması yaparken temel ilke, trafik profiline uygun minimum kaynakla maksimum verim elde etmektir. VDS kullanımı bu noktada hem esneklik hem de maliyet açısından ideal bir çözüm sunar.
Düzenli olarak load test yapılmalı, log analizleri ile darboğazlar tespit edilmeli ve kaynaklar dinamik olarak yeniden planlanmalıdır.