Veri sürekliliği ve erişilebilirlik, Türkiye’deki kurumsal sunucu altyapılarının temel taşlarından biridir. DNS hizmetleri ve yedeklilik çözümleri, bu sürecin kalbinde yer alır. Özellikle Türkiye lokasyonlu sunucular üzerinde kurulan DNS replikasyonu ve failover sistemleri, hem düşük gecikme süreleri hem de yasal uyumluluk açısından işletmelere büyük avantaj sağlar.
1. DNS Replikasyonu Nedir?
DNS replikasyonu, birincil (master) DNS sunucusundaki kayıtların, bir veya birden fazla ikincil (slave) DNS sunucusuna otomatik olarak çoğaltılmasıdır. Bu işlem sayesinde:
- DNS servisinde tekil arıza noktası ortadan kaldırılır,
- Yük dengeleme yapılır,
- Hizmet kesintilerinde yedek DNS’ler devreye girer.
Türkiye Lokasyonunun Faydaları:
- Türkiye içi sorgulara daha hızlı yanıt süresi (latency avantajı),
- KVKK’ya uygun yerel veri işleme altyapısı,
- Ulusal servis sağlayıcılarla daha stabil bağlantı.
2. Failover Sistemi Nedir?
Failover, bir hizmetin çökmesi durumunda alternatif bir sistemin otomatik olarak devreye girmesidir. Bu sistem;
- Web sitenizin veya uygulamanızın kesintisiz çalışmasını sağlar,
- Sunucu çökmesi durumunda trafiği başka bir node’a yönlendirir,
- DNS düzeyinde veya uygulama düzeyinde yapılandırılabilir.
DNS Tabanlı Failover Nasıl Çalışır?
Birçok DNS servis sağlayıcısı, TTL (Time to Live) süresine bağlı olarak IP yanıtlarını güncelleyerek trafik yönlendirmesi yapar. Türkiye lokasyonlu sunucularla bu yönlendirme, yerel veri merkezlerinden yapılacağından çok daha hızlı sonuç verir.
3. Neden Türkiye Lokasyonlu DNS Replikasyonu Tercih Edilmeli?
- Yerel trafik optimizasyonu: Türkiye içindeki sorgular için daha kısa yanıt süreleri
- Mevzuat uyumluluğu: KVKK’ya göre kişisel verilerin mümkünse Türkiye’de saklanması tercih edilmektedir
- Bölgesel yedekleme: Afet durumlarında ulusal sınırlar içindeki ikinci lokasyonlara failover yapılabilir
Örnek: İstanbul veri merkezinde çalışan bir web servisi, Ankara’daki ikincil bir sunucuya DNS failover ile otomatik geçiş sağlayabilir.
4. Teknik Uygulama Adımları
a. Replikasyon Kurulumu:
- Ana DNS sunucusunda
allow-transferparametresi ile replikasyon izni verilir. - Slave sunucularda
zonetanımı yapılır ve ana sunucudan kayıtlar çekilir. - Güncellemeler belirli aralıklarla otomatik senkronize edilir.
b. Failover Yapılandırması:
- DNS TTL süreleri kısa tutulur (örneğin 60 saniye),
- Health check servisleri (Pingdom, Uptime Robot vb.) ile ana sunucu durumu izlenir,
- Arıza anında DNS A kaydı otomatik olarak ikincil IP’ye yönlendirilir.
5. Kullanılan Araçlar ve Yazılımlar
- BIND, PowerDNS gibi açık kaynaklı DNS sunucu yazılımları
- Keepalived + VRRP ile ağ katmanında yedekleme
- Cloudflare, Route53, NS1 gibi global DNS servis sağlayıcıları (Edge DNS ile birlikte)
Ancak, Türkiye içinde barındırılan kendi DNS sistemleri sayesinde dışa bağımlılık azaltılır ve veriler tamamen sizin kontrolünüzde olur.
Sonuç: DNS Replikasyonu ve Failover, Türkiye Lokasyonlu Sunucularda Neden Kritik?
- Kesintisiz hizmet,
- Veri güvenliği,
- Performans avantajı
- ve mevzuata tam uyum, DNS altyapısının güçlü ve çoklu noktaya yayılmış olmasını gerektirir.
Türkiye lokasyonlu VDS veya Cloud sunucularda kurulan DNS replikasyon ve failover sistemleri, hem teknik hem de hukuki gereksinimlerinizi karşılayacak şekilde optimize edilmelidir.